واکاوی مؤلفه های معنویت و ارزیابی آن در سازمان

نیروی انسانی گران بهاترین منبع سازمان برای شکوفاسازی استعدادها و دستیابی مستمر به عملکرد عالی محسوب می شود. کارفرمایان پیشرو در مواجهه با فشارهای محیط رقابتی جدید می کوشند تا حدامکان استعدادهای نیروی انسانی خود را به طور کامل شکوفا سازند. به عقیده کریشناکمر و چریستافر اگر مدیران برای درک نگرش های معنوی و تشویق آن در یک سازمان تلاش کنند، معنویت، فکر مثبتی برای سازمان ها است. به دلیل اهمیت موضوع معنویت در سازمان این پژوهش به دنبال واکاوی مؤلفه های معنویت و ارزیابی آن در سازمان است؛ در این راستا ابتدا مطالعات کتابخانه ای گسترده ای برای شناسایی مؤلفه های معنویت در محیط های کاری از طریق بررسی بعضی متون دینی و روایات به ویژه کتاب «نهج البلاغه» و همچنین بررسی مؤلفه های معنویت در محیط کار از متون غربی و بومی کردن آن صورت گرفت که درنهایت به چهارده مؤلفه در سه سطح فردی، گروهی و سازمانی منجر شد. مؤلفه ها برای تعیین روایی در اختیار خبرگان قرار گرفت و بر مبنای آن و با توجه به اصلاحات انجام شده، پرسشنامه اصلی (به صورت پرسشنامه بسته با طیف لیکرت) توسط محقق تهیه شد. پرسشنامه نهایی برای استخراج داده ها توسط کارشناسان دو سازمان به صورت موردی تکمیل شد؛ بنابراین نتایج تنها در این دو سازمان قابل تعمیم است. مؤلفه های تدوین شده برای معنویت عبارت اند از: اخلاص در کار، احساس معنی در کار، خدمت به مردم، آرامش روانی در کار، احساس تعهد در کار، عزت نفس، وجدان کاری، انطباق رفتارها با اعتقادات، مشورت و مشارکت با همکاران، احترام به همکاران، همکاری و کمک به همنوع، همسویی بین ارزش های فردی و سازمانی، همسویی بین اهداف فردی و سازمانی و توجه سازمان به نیازهای سطوح عالی کارکنان.